Tandvleesontsteking
De meest voorkomende reden voor tandartsen om mensen naar ons te verwijzen is tandvleesontsteking. Daar hoeft u overigens lang niet altijd last van te hebben. Wat u eventueel als gevolg van tandvleesontsteking kunt merken is:
- bloedend tandvlees (bijv. bij poetsen of eten)
- rood en gezwollen tandvlees
- onaangename mondgeur
- vieze smaak
- teruggetrokken tandvlees
- losstaande tanden en/of kiezen
Op deze pagina leggen wij u meer uit over (het ontstaan van) tandvleesontsteking en de behandeling daarvan. De illustraties (bron: Oral-B) laten de diverse stadia van tandvleesontsteking zien van gezond (boven) tot ernstig aangetast (onder).
Gezond tandvlees
Gezond tandvlees heeft een roze kleur en ligt stevig om de tanden en kiezen. Gezond tandvlees bloedt niet bij het poetsen of het eten. De smalle spleet tussen tandvlees en tanden (pocket) kan worden opgemeten met behulp van een pocketsonde. Bij gezond tandvlees is de pocket niet dieper dan 3mm.
Gingivitis
Gingivitis is tandvleesontsteking zonder aantasting van het kaakbot. Ontstoken tandvlees kan rood, slap en gezwollen zijn en het kan makkelijk bloeden bij het poetsen of eten. De ontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën in de tandplak. Tandplak is een zacht, kleverig en wit/geel laagje op de tanden en kiezen. Tandplak kan verkalken tot tandsteen dat stevig vastzit aan de tanden en kiezen.
Parodontitis
Parodontitis is tandvleesontsteking met daarbij aantasting van het kaakbot. De gingivitis is via de tandvleesrand uitbreidt in de richting van het kaakbot. De pocket is nu dieper dan 3 mm waardoor u er zelf niet meer bij kunt komen met uw tandenborstel of andere mondhygiënematerialen. De aanwezige tandplak in de pocket veroorzaakt dat de ontsteking zich nog verder in de diepte verplaatst. De vezels tussen wortel en kaakbot gaan kapot en het kaakbot wordt afgebroken. In de verdiepte pockets verkalkt de tandplak gedeeltelijk tot tandsteen.
Het tandvlees kan op den duur gaan terugtrekken. Ook een vieze smaak of een slechte adem kunnen duiden op parodontitis.
Pas in een gevorderd stadium van parodontitis ontstaan er klachten. Die kunnen bijvoorbeeld bestaan uit het los gaan staan van tanden en kiezen of het ontstaan van ruimte daartussen. Als het tandvlees ver is teruggetrokken, kan dat een lelijk gezicht zijn. Doordat bij terugtrekkend tandvlees de wortels gedeeltelijk bloot komen te liggen, kunnen de tanden en kiezen erg gevoelig zijn bij het poetsen of het eten/drinken van warme, koude, zoete of zure voedingsmiddelen. Door parodontitis kan er uiteindelijk zoveel kaakbot verloren gaan dat de tanden en kiezen al hun houvast verliezen en uitvallen.
Parodontitis bevordert door …………………..
Bacteriën
Niet iedereen krijgt parodontitis. Dit komt onder andere doordat per persoon verschillende soorten en aantallen bacteriën in de tandplak voorkomen. De ‘aggressiviteit’ van die bacteriën kan sterk verschillen. Daardoor zal de tandplak van de ene persoon veel schadelijker zijn dan die van de ander. Ook de algemene weerstand tegen bacteriën in de tandplak speelt een belangrijke rol.
Roken
Parodontitis komt vaker voor bij rokers dan bij niet-rokers. Bovendien is de ernst van parodontitis bij rokers groter dan bij niet-rokers. Ook reageren rokers minder goed op de behandeling van parodontitis.
Diabetes (suikerziekte)
Diabetes – en dan vooral de niet goed ingestelde diabetes – geeft een verhoogde kans op parodontitis. Ook is door diabetes de kans op het ontstaan van abcessen bij parodontitis groter.
Stress
Psychische stress kan de afweer van het lichaam onderdrukken. Daardoor neemt de kans op het ontstaan van parodontitis toe.
En verder….
Ook zwangerschap, verschillende ziekten en medicijngebruik kunnen invloed hebben op parodontitis. Daarom is het belangrijk dat wij op de hoogte zijn van uw gezondheid.
Behandeling van tandvleesontsteking
Als u voor de eerste keer in onze praktijk komt zullen we altijd met een pocketsonde (zoals op de afbeeldingen) de situatie van uw tandvlees onderzoeken. Onze bevindingen noteren we zodat we in de toekomst de veranderingen kunnen vaststellen. In het geval van ernstige parodontitis kan het nuttig zijn dat we de beschikking hebben over röntgenfoto’s waarop de botafbraak te zien is. Mochten wij behoefte hebben aan röntgenfoto’s dan zullen we daarom vragen bij uw tandarts.
Bij ernstige parodontitis kunnen we eventueel tandplak uit de pockets opsturen naar een laboratorium voor een analyse van de soorten bacteriën die hierin voorkomen. Aan de hand van de uitslag van dit onderzoek kan soms blijken dat een antibioticakuur als ondersteuning van de behandeling nodig is. Die schrijven wij niet zelf voor, maar vragen uw tandarts dat te doen.
Mondhygiëne
Om gingivitis/parodontitis te genezen moet de oorzaak van de ontsteking, de tandplak, van de tanden en kiezen worden verwijderd. Bij parodontitis zit er tandplak boven de tandvleesrand en onder de tandvleesrand (in de verdiepte pockets). U dient de tandplak die boven de tandvleesrand zit zelf elke dag te verwijderen door een goede mondhygiëne. Met een tandenborstel kunt u de tandplak wegpoetsen. Maar de tandenborstel komt niet bij de tandplak die tussen de tanden en kiezen zit. Die tandplak moet u weghalen met andere hulpmiddelen zoals ragers of tandenstokers. Wij zullen u uitleggen wat voor uw mond het meest geschikt is.
Gebitsreiniging
Tandplak en tandsteen in verdiepte pockets kunt u niet zelf verwijderen. Daarom doen wij dat met speciale instrumenten (zie ‘gebitsreiniging’). Door de combinatie van een goede mondhygiëne en de gebitsreiniging kan de tandvleesontsteking genezen. Het verloren kaakbot groeit helaas niet meer aan.
Herbeoordeling
Enkele maanden na de instructies mondhygiëne en de gebitsreiniging onderzoeken we opnieuw de situatie van uw tandvlees. Indien de gingivitis/parodontitis onvoldoende genezen is zullen we opnieuw reinigen en samen met u proberen de mondhygiëne te verbeteren. Er kan ook blijken dat er te veel diepe pockets blijven bestaan waarvoor het verstandiger is u verder te verwijzen naar een tandarts-parodontoloog (gespecialiseerd in tandvleesaandoeningen).
Nazorg
Een goede nazorg is voorwaarde om uw tanden en kiezen levenslang te kunnen behouden. U doet dat voor een groot deel zelf door u gebit dagelijks zo optimaal mogelijk schoon te houden. Meestal is het aan te raden bij ons vervolgbehandelingen af te spreken. Op die manier kunnen we de situatie van uw tandvlees vervolgen, uw gebit (en de eventuele restpockets) reinigen en samen met u uw mondhygiëne optimaal houden. Afhankelijk van uw (tandvlees)situatie, stellen we met u vast wanneer de volgende afspraak is. In het geval van de aanwezigheid van restpockets is dit meestal 3 maanden. Indien er geen problemen meer zijn kan 6 maanden of langer ook prima zijn.
